Người Dao có nguồn gốc từ Trung Quốc, việc chuyển cư sang Việt Nam kéo dài suốt từ thế kỷ XII, XIII cho đến nửa đầu thế kỷ XX. Họ tự nhận mình là con cháu của Bản Hồ (Bàn vương), một nhân vật huyền thoại rất phổ biến và thiêng liêng ở người Dao.
Dân tộc Dao có nhiều nhóm địa phương: Dao Ðỏ (Dao Cóc Ngáng, Dao sừng, Dao Dụ lạy, Dao Ðại bản), Dao Quần chẹt (Dao Sơn đầu, Dao Tam đảo, Dao Nga hoàng, Dụ Cùn), Dao Lô gang (Dao Thanh phán, Dao Cóc Mùn), Dao Tiền (Dao Ðeo tiền, Dao Tiểu bản), Dao Quần trắng (Dao Họ), Dao Thanh Y, Dao Làn Tẻn (Dao Tuyển, Dao áo dài).
Ngôn ngữ:
Thuộc nhóm ngôn ngữ: Mông - Dao.
Chữ viết: Hầu hết các xóm thôn người Dao đều có người biết chữ Hán, nôm Dao. Người ta học chữ để đọc sách cúng, sách truyện, thơ. Trong tiếng Dao hiện nay sử dụng nhiều từ vay mượn từ tiếng Việt, Mông, Hán.
Ở Việt Nam, tính đến ngày 01/4/2019, dân tộc Dao toàn quốc là 891.151 người; cư trú lâu đời ở các tỉnh miền núi phía Bắc với 742.249 người, chiếm 83,29% người Dao cả nước. Người Dao cư trú chủ yếu ở Hà Giang: 127.181 người, Cao Bằng: 54.947 người, Bắc Kạn: 56.067 người, Tuyên Quang: 105.359 người, Lào Cai: 104.045 người, Lai Châu: 58.849 người, Sơn La: 21.995 người, Yên Bái: 101.223 người, Hòa Bình: 17.248 người, Thai Nguyên: 32.370 người, Lạng Sơn: 28.225 người, Quảng Ninh: 73.591 người, Bắc Giang: 12.379 người, Phú Thọ: 15.702 người,…
Người Dao di cư vào Tây Nguyên cùng với các DTTS phía Bắc khác, vào những năm 80 của thế kỷ XX. Hiện toàn vùng Tây Nguyên có 45.951 người Dao, ở Gia Lai: 4.825 người, Kon Tum: 545 người, Đắk Lắk: 17.479 người, Đắk Nông: 19.789 người, Lâm Đồng: 3.316 người.